آموزش خواندن مشخصات پلاک موتور های الکتریکی

برای سیم پیچی،نصب،راه اندازی و استفاده درست از موتورهای سه فاز یا تک فاز باید یک سری اطلاعات فنی را درباره موتوری که در دسترس داریم بدست آوریم این اطلاعات معمولا از روی مشخصات پلاک موتور بدست می آید که ما آنها را توضیح می دهیم.

1- MARK :

در این بخش نشانه یا آرم کارخانه تولید کننده البته در بالای مشخصات پلاک موتور و با اندازه ای بزرگتر از سایر گزینه ها درج میشود. اهمیت این گزینه زمانی مهم جلوه می کند که لازم است. درباره اعتبار کارخانه تولید کننده بدانیم. برخی تولید کننده های الکتروموتور از اعتبار فوق العاده ای در زمینه تولید موتورهای مرغوب برخوردارند. معمولا در این بخش نام کارخانه هم درج می شود.

2-TYPE

در این بخش بطور معمول موتور را از جهت کارکرد در برق AC یا برق DC معرفی میکند. هر چند که در برخی موتورها این گزینه شامل کدها و اعدادی میشود که نماینگر مشخصات فیزیکی موتور خواهد بود.

3- FRAM :

در این قسمت اعدای قید میشود که آنها توسط انجمهای ملی تولید کننده قابل شناسایی است که بیشتر شامل قالبهای اندازه 4642 و 56- می باشد.

4 Hp :

در مقابل آن عددی قید میشود که نمایانگر مقدار توان خروجی موتور می باشد. این توان بر اساس اسب بخار است و هر اسب بخار هم حدود 736 وات می باشد

5-ph:

چند فاز بودن موتور را عنوان میکند برای موتورهای سه فاز عدد 3 و برای موتور های تک فاز عدد 1 قید میگردد. ( البته ناگفته نماند که میتوان با راهکارهایی بسیار ساده از موتور سه فاز به جای موتور تک فاز هم استفاده نمود.)

6 RPM :

مخفف ROUNT PER MINUTE ) یعنی دور در دقیقه می باشد. این عدد مقدا رسرعت روتور را به ما میدهد قطعا مقدار سرعت روتور از مقدار سرعت سنکرون در فضای استاتور کمتر است. البته این کاهش هم چندان زیاد نیست

7- HZ یا SYCLES :

در این بخش از مشخصات پلاک موتور مقدار فرکانس برق شهری که موتور بر اساس آن طراحی شده است را نشان میدهد برای موتورهای شبکه ایران این عدد 50 است.

8- HOUSING:

در این بخش به ما گفته میشود که موتور باید در محیط بسته یا رو باز کار کند

9- Volt :

از جمله مهمترین بخش در امر پلاک خوانی توجه به این گزینه می باشد . در واقع اگر کسی از اعداد روی پلاک در این بخش اطلاعاتی نداشته باشد باید با اطمینان گفت که چیزی از موتور نمی داند.

معمولا در موتورهای سه فاز در بخش ولت دو عدد قید میشود که به وسیله خط کسری یا ممیز از هم جدا میشوند مثل 380/220 و یا 230/115 . این اعداد بیانگر این موضوع هستند که این موتور در چه شبکه با چه ولتازی کار میکند. برق شبکه معمولا در ولتازهای 115 – 230 440 و 660 می باشد.

از دو عددی که بر روی پلاک ارائه شده عدد کمتر همان ولتازی است که باید از شبکه به سر هر فاز از سیم پیچی موتور داده شود. اگر ولتاز شبکه از مقدار راهنمایی شده بیشتر بود الزاما این موتور باید بصورت اتصال ستاره کار کند . و اگر موضوع بر عکس بود یعنی ولتاز شبکه از عدد اول ارائه شده کمتر بود میتوان موتور را هم مثلث و هم ستاره به شبکه وصل نمود.

در شبکه برق ایران که ولتاز 400/230 داریم موتوری که بر روی پلاکش اعداد 660/380 قيد شده باشد این موتور برای این که بتواند توان واقعی خود را داشته باشد باید با اتصال مثلث به شبکه وصل شود و اگر بخواهیم از 3/1 قدرت آن استفاده نماییم باید از اتصال ستاره استفاده کنیم.

10-Amps :

مقدار جریانی که موتور زیر بار در ولتاز و جریان اسمی خواهد کشید در این بخش قید میگردد

11- Deg C Rise :

درجه حرارت بدنه موتور است که بطور معمول بعد کارکرد زیاد نباید از50 درجه بیشتر شود هرچند که امروزه با بهره گیری از عایقهای خوب مثل الیافهای شیشه ای طلق و چینی و کوارتز موتورها را در دمای کار بالا طراحی میکنند تا موتور را با حجم کوچکتری روانه بازار نمایند.

12 IP :

نوع حفاظت استاندارد شده است که از نظر بین المللی شناخته شده می باشد. اگر مقابل IP دو تا 0 باشد (00) نماینگر این است که موتور در مقابل اجسام خارجی بدون حفاظ می باشد اگر مقابل IP دو عدد 11 باشد نشان میدهد که موتور مقابل اجسام بزرگ و ابزار و دست محافظت شده است. هر چه مدار اعداد قید شده سیر صعودی به خود بگیرد دقت محافظت موتور در مقابل اجسام خارجی – آب و نیز رطوبت بیشتر میشود مثلا موتوری که مقابل IP آن عدد 55 باشد این موتور مقابل آب و گرد و غبار محافظ خواهد بود.