به طور کلی کنترل فاز برای محافظت همه دستگاه های سه فاز استفاده میشود و از دستگاه شما در برابر خطرات برقی و تحمیل هزینه های گزاف تعمیرات دستگاه و یا الکروموتور محافظت میکند که در ادامه توضیح میدیم که چه طور کارمیکند و از چه نوع خطرات برقی محافظت میکند. به عنوان مثال کنترل فاز نسخه پیشرفته محافظ های خانگی تک فاز است که در همه خانه ها حداقل یک عدد موجود است.

کنترل فاز چیست؟

کنرل فاز یک رله الکترونیکی است که میتواند با تشخیص فاز ها از دستگاه و الکترو موتور های شما محافظت کند.

بزرگ ترین فرق رله کنترل فاز با محافظ های تک فاز خانگی این است که رله کنترل فاز فرمان پذیر است

یعنی شما میتوانید برای رله کنترل فاز مدار دلخواه خود را طراحی کنید مثلا:تایم استارت،کنترل با انواع کلید،تنظیم زمان قطع و وصل،اتصال به مدار plc،گذشتن آژیر بعد قطع شدن برق و ….

ولی در نهایت جفت آنها از خطرات اختمالی برق جلوگیری میکند و مانع ضرر های سنگین میشود.

مزایا استفاده از کنترل فاز چیست؟

بزرگترین کارایی این رله از مدار خارج کردن دستگاه و یا الکترو موتور هنگام قطع یک یا دو فاز شدن میباشد.

اگر با الکترو موتور های سه فاز کار کرده باشید میدانید که اگر الکتروموتوری به صورت دو فاز حتی برای زمان کمی شروع به کار کند به سرعت سیم پیچی و قطعات داخل آن خراب میشود و هزینه های گزافی برای تعمیرات دارد.

این یکی از اصی ترین کارایی های این رله میباشد اما در کنار آن از

• محافظت در برابر افت ولتاژ
• حفاظت در برابر افزایش ولتاژ
• حفاظت دربرابر عدم تقارن فاز ها
• کنترل جا به جایی فاز ها برای مدار هایی مانند آسانسور و بالابر

هم کارایی دارد.

توجه: دقت داشته باید این رله با هیچ برندی نمیتواند در برابر اضافه بار الکترو موتور و یا دستگاه ها محافظتی انجام دهد. برای محافظت از مصرف کننده های خود در برابر اضافه بار جریان مصرف حتما باید از رله کنترل بار و یا بیمتال استفاده کنید.

یکی دیگر از مزایای این رله همانطور که بالاتر گفتم تنظیم مدار برای دستگاه ها میشه اشاره کرد.

شما میتوانید از رله های دو کنتاک و سه کنتاکت برای تنظیم مدار دلبخواه خود استفاده کنید.

کنترل فاز به چه صورت کار میکند؟

این رله را نمیتوان به صورت تنها بکار برد،شما باید برای استفاده از این رله حتما یک کنتاکتور در سر راه مصرف کننده خود بزارید.

بهتر است برای الکترو موتور و یا دستگاه خود از مدار تابلو تنظیم و کنترل برق  استفاده کنید.

اگر میخواهید بیشتر راجب این مدار بدانید میتوانید این با کلیک در اینجا این مقاله را مطالعه کنید.

نحوه کار این رله به این صورت است که با یک مدار الکترونیکی که در داخل خود دارد میتواند به محظ بروز خطا مصرف کننده را از مدار خارج کند تا به مصرف کننده فشار وارد نشود.

آموزش نصب رله کنترل فاز

این رله از چهار پیچ در بالای آن به اسم  L1،L2،L3 و mp دارد

این L ها به معنای فاز های شما است یعنی شما باید سه فاز های ورودی خود را به انجا وصل کنید. در برخی از کنترل فاز ها این L به این صورت

R S T نوشته شده است.

MP به معنای نول است شما باید در این نوع حتما نول را به رله وصل کنید. البته ممکن است در بعضی از رله ها به نول نیاز نباشد که توصیه نمیشود.

در زیر این رله سه پیچ 15 16 18 قرار دارد که شما باید مدار فرمان خود را از این جا طراحی کنید.

در این مورد پیچ شماره 15 مشترک و 16 نرمال کلوز و یا تیغه بسته است. شما میتوانید از این مدار برای استفاده از آژیر برای اطلاع از قطع شدن برق و یا  از این ترمینال می‌توان برای مانیتورینگ استفاده کرد و به PLC متصل نمود .

پیچ شماره 18 هم نرمال اپن و یا تیغه باز است که زمانی که رله شروع به کار میکند این رله وصل و در مدار شما (بستگی به نوع مدار) میتوان موتور را استارت کرد.

دو پیچ تنظیم روی آن قرار دارد که میتوانید با تنظیم پیچ asym میزان حساسیت دستگاه در زمان مقایسه تقارن فازها را تنظیم کنید . به‌عبارت‌دیگر توسط آن میزان حساسیت به عدم تقارن فازها تعیین می‌گردد.

پیچ  off delay هم برای تنظیم تایم قطع رله هنگام بروز مشکل میباشد، این پیچ را تا حد امکان در کمترین زمان بگذارید.

یک نمونه مدار کنترل فاز

یک نمونه مدار کنترل فاز و کنترل بار

عیب یابی کنترل فاز

سه مورد خطای رایج درباره کنترل فاز ها وچو دارد

1. ولتاژ کمتر از حد مجاز
2. جا به جایی فاز ها 
3. ولتاژ بیشتز از حد مجاز 

اگر در هنگام نصب به مشکل جا به جایی فاز برخوردید متوانید با جا به جا کردن یک فاز در بالای پیچ رله و یا جا به جا کردن فاز های برق ورودی اصلی این مشکل را حل کنید.

توجه:فقط در صورتی که میخواهید کنترل فاز را نصب کنید این کار را انجام دهید در غیر این صورت با اداره برق تماس بگیرید.

شما میتوانید به صورت رایگان از طریق واتساپ مشکل خود را با کارشناس بامافیکس مطرح کنید.